Rozpraszacze to zabójcy produktywności. Z badań przeprowadzonych w tym temacie wynika, że przeciętny pracownik rocznie traci przez nie 759 godzin. 759 godzin z życia, które mogłyby przybliżyć Cię do osiągnięcia celów i marzeń i potencjalnie odmienić Twoje życie. Dane zaskakują i na wielu mogą zadziałać jak sygnał alarmowy, by coś zmienić w swoim życiu.
Na pewno nie raz zastanawiasz się, co sprawia, że niektórzy są w stanie pracować z maksymalną wydajnością przez cały czas, podczas gdy inni pozostają daleko w tyle. Dlaczego jedni potrafią osiągać więcej niż inni? Czy to kwestia aspiracji czy motywacji? Dlaczego niektórzy potrafią zignorować rozpraszacze i działać w niezwykle skoncentrowany i produktywny sposób?
Według Cala Newporta różnica tkwi w umiejętności, którą nazywa „pracą głęboką” (ang. deep work).
Czym jest „praca głęboka”?
„Praca głęboka” – kolejne modne określenie, czy realna umiejętność, która naprawdę może poprawić Twoje życie?
Koncepcja pracy głębokiej zyskała popularność wraz z opublikowaniem książki programisty Cala Newporta pt. „Praca głęboka. Jak odnieść sukces w świecie, w którym ciągle coś nas rozprasza”.
Według Cala, „praca płytka” (ang. shallow work) to taka praca, która może być wykonywana przy rozpraszaczach. Innymi słowy, jest to praca niewymagająca większego wysiłku intelektualnego, a co za tym idzie, nie wytwarzająca żadnej lub jedynie niewielką nową wartość.
Praca głęboka z kolei wymaga sporego wysiłku umysłowego. Jest to praca wykonywana w strefie pozbawionej rozpraszaczy – zarówno intelektualnych, jak i fizycznych – która popycha nas do sięgania naszych granic poznawczych. Praca głęboka tworzy nową wartość i daje nam możliwość rozwinięcia umiejętności.
Mówiąc inaczej, praca płytka to praca, którą można porównać do działania trybików w maszynie. Często wykonywana jest w oparciu o ustalony schemat. Z kolei praca głęboka wymaga eksperymentowania, odkrywania nowych rzeczy i podejmowania ryzyka. Jest to praca wykonywana m.in. przez przedsiębiorców i wymaga wypracowania nowych nawyków.
Oczywiście, praca głęboka nie jest zarezerwowana wyłącznie dla przedsiębiorców. Celem stosowania pracy głębokiej jest poprawa produktywności osobistej. Chodzi o to, aby pracować w taki sposób, by maksymalizować zyski i zadowolenie, a przy tym ograniczać rozpraszacze i straty.
Jak to osiągnąć? Czytaj dalej!
1. Nie rób wielu rzeczy naraz.
Panuje przekonanie, że wielozadaniowość jest dobra. Rzeczywistość jest jednak inna. Z badań wynika, że podczas wykonywania wielu zadań naraz, produktywność może obniżyć się nawet o 40%. Ciągłe przełączanie się między zadaniami wprowadza zamęt i powoduje spadek zaangażowania.
Od tej chwili zacznij skupiać się na jednej rzeczy. Jeśli podczas pisania raportu oderwiesz się od pracy „tylko na minutę”, aby zerknąć na wiadomości, zanim się obejrzysz stracisz kolejne pięć minut.
2. Planuj, ale konkretnie.
Czasem nadmiar opcji staje się problemem. Mając do wyboru więcej niż jedną rzecz, którą możesz się zająć, tracisz czas na podejmowanie decyzji, a często nie podejmujesz żadnych. Tak się dzieje, gdy nie planujesz swojego czasu. Masz do wykonania wiele zadań, ale którym zająć się w pierwszej kolejności?
Od tej chwili planuj każdy tydzień z wyprzedzeniem. Dzięki temu nie będziesz marnować czasu na podejmowanie decyzji w ciągu tygodnia.
Planując realizację zadań, na pierwszym miejscu umieść te o najwyższej wartości. Następnie, zapisz na swojej liście zadania o średniej wartości, a na samym końcu te, których wartość jest najniższa.
Przejrzyj zadania z tej ostatniej grupy. Czy dostrzegasz wśród nich takie zadania, których wartość jest tak niska, że właściwie można by je całkowicie wyeliminować? Jeśli tak – pozbądź się ich.
Planując zadania o najwyższym priorytecie, wypisz sobie dokładnie, co musisz zrobić, aby je wykonać. Zamiast nadawać zadaniu nazwę „Napisać raport”, wypisz, np. jako komentarz z listą kontrolną w Nozbe, wszystkie kroki potrzebne do jego realizacji:
- Zrobić analizę.
- Stworzyć plan.
- Napisać raport.
- Wprowadzić w nim poprawki.
- Rozesłać go współpracownikom.
3. Wybierz filozofię, która najbardziej Ci odpowiada.
Kluczem do skutecznej pracy głębokiej jest wybór tzw. filozofii pracy głębokiej, która najbardziej Ci odpowiada. Każdy z nas ma inny system pracy. Jedną z zalet głębokiej pracy jest to, że jest na tyle elastyczna, że pozwala wybierać takie nawyki, aby praca przebiegała w możliwie najefektywniejszy sposób.
Oto one:
Filozofia monastyczna
Filozofia monastyczna zakłada eliminację płytkich obowiązków i skupienie większości – jeśli nie wszystkich – wysiłków na celach wysokopriorytetowych, czyli takich, które budują nową wartość.
Z założenia jest to dość prosta filozofia, ale nie nadaje się dla każdego. Jeśli jesteś osobą mocno ukierunkowaną na osiągnięcie sukcesu, z pewnością jednak warto ją wypróbować.
Filozofia bimodalna
Filozofia bimodalna cechuje się większą elastycznością od monastycznej. Głosi, że musisz poświęcić część swojego czasu na cele o wysokiej wartości, ale jednocześnie pozwala Ci dzielić czas pomiędzy tymi celami i innymi rzeczami.
W czasie przeznaczonym na pracę głęboką będziesz pracować monastycznie, wyłączając rozpraszacze. Natomiast, w czasie przeznaczonym na pracę płytką możesz robić, co tylko chcesz.
Do Ciebie należy decyzja, jak podzielisz swój czas. Na przykład, możesz poświęcić cztery dni pod rząd na pracę głęboką, a następnie kolejne cztery na pracę płytką. Eksperymentuj i poszukuj rozwiązań, które dają Ci najlepsze korzyści.
Filozofia rytmiczna
Filozofia ta opiera się na prostym założeniu: wejściu w rytm głębokiej pracy, aby nie musieć tracić czasu i energii na podejmowanie decyzji o tym, kiedy i jak zanurzyć się w pracy głębokiej.
Wymaga więc stworzenia sobie takiej rutyny, aby wejście w tryb głębokiej pracy wydawało Ci się tak naturalnie, jak poranne wstawanie z łóżka. Z chwilą, gdy wypracujesz swoją strategię i wejdziesz w jej rytm, znajdziesz się na dobrej drodze do osiągnięcia sukcesu.
Filozofia dziennikarska
Filozofia ta nazywa się tak, bo opiera się na przekonaniu – a raczej na rzeczywistości – że dziennikarz jest w stanie przystąpić do pracy w trybie natychmiastowym.
Załóżmy, że na świecie wydarzyło się coś ważnego. Dziennikarz nie miał w planach dziś pracować, ale teraz nie ma wyjścia. Czy będzie w stanie zabrać się do pracy? Odpowiedź brzmi: tak, bo został do tego odpowiednio wyszkolony.
Jak możesz sobie wyobrazić, raptowne wejście w stan głębokiej pracy jest niemożliwe do osiągnięcia dla osób, które dopiero uczą się tej umiejętności. Wymaga sporo praktyki.
Przez większość czasu opiera się na motywacji. Czy masz w sobie wystarczająco motywacji, by zabrać się do pracy od razu? Jeśli nie, pomyśl o tym, co Cię motywuje. Zadaj sobie pytanie: „Jeśli zacznę pracować teraz, co będę w stanie osiągnąć?”, a następnie wyobraź sobie niesamowite korzyści, jakie możesz zyskać.
4. Bądź trudno dostępny.
Nikt nie chce być postrzegany jako osoba, która nigdy nie odbiera telefonów. Pytanie jednak brzmi: kim wolisz być? Osobą, która nigdy nie odbiera telefonów, czy kimś, kto nic nie robi?
Niespodziewane telefony czy wiadomości tekstowe mogą rozpraszać Twoją uwagę, zwłaszcza jeśli dotyczą nieprzyjemnych rzeczy. Wyobraź sobie, że pracujesz nad zadaniem, próbujesz się skupić i nagle dostajesz wiadomość od znajomego, który chce zacząć z Tobą kłótnię. Nagle tracisz skupienie i wpadasz w zupełnie inny stan. Twoje myśli zaprzątają teraz różne sprawy, a to z kolei nie pozostaje obojętne dla Twojej produktywności.
Nie bądź dostępny dla wszystkich. Powyłączaj wszystkie powiadomienia – za wyjątkiem tych od Twoich najbliższych na wypadek, gdyby wydarzyło się coś ważnego. Wyloguj się z Facebooka. Nie przejmuj się tym, co pomyślą o Tobie inni. To Twoje życie i czasami musisz postawić siebie na pierwszym miejscu.
5. Stosuj się do czterech dyscyplin działania.
Według Cala Newporta istnieją cztery dyscypliny, które przybliżają nas do osiągania naszych celów. Są to:
-
Skupienie się na tym, co ważne i pozbycie się tego, co nieistotne.
-
Skupienie się na środkach prowadzących do osiągnięcia celu. Innymi słowy: rób tylko to, co niezbędne do osiągnięcia Twojego celu.
-
Rejestrowanie i śledzenie postępów.
-
Wywiązywanie się ze swoich zobowiązań. Jeśli będziesz pilnować realizacji swoich zobowiązań, zdołasz poprawisz swoją produktywność. Jeszcze lepiej mieć kogoś, kto będzie Cię z nich rozliczać.
Podsumowując, wyrobienie w sobie nawyku głębokiej pracy to niełatwe zadanie. Wymaga planowania i wysiłku – sporego wysiłku. Stąd, niewiele osób potrafi go w sobie wyrobić. Jeśli jesteś w tej grupie osób, należysz do rzadkości.
Wypracowanie tej umiejętności pozwoli Ci się jednak wznieść na zupełnie nowy poziom.
