Podsumowanie roku nie powinno być kolejny przykrym obowiązkiem. Podejdź do tego jak do czegoś ekscytującego. Jeżeli nie jesteś osobą, która wszystko notuje, dokumentuje i prowadzi tabele wydatków, postępów i statystyk, roczne podsumowanie jest także dla Ciebie!
Dlaczego warto robić podsumowanie roku?
Czasami unikamy refleksji, ponieważ boimy się tego, co się nagle okaże. Przeczucie, że rok nie był udany, prowadzi nas albo do rozgoryczenia, albo sprawia, że zamiatamy sprawy pod dywan. Jeśli unikamy konfrontacji z tym co nie jest aż tak przyjemne, tracimy potencjalne źródło wiedzy o sobie oraz o tym, co zrobić, aby było lepiej.
Warto sobie wszystko podsumować na spokojnie, bez spiny - wcale nie po to, aby się biczować i szukać powodów do niezadowolona, ale po to, aby zweryfikować i połączyć fakty i poszukać lepszych dróg.
Podczas podsumowania zabaw się w archeologa, który stara się dokopać się do artefaktów, a potem zrozumieć i odkryć prawdę, a nie oceniać!
Takie podejście pozwoli sprawdzić, jak styl życia, cele, podejście, które przyjęłam wpływa na to, co chcę osiągnąć; czy mnie do tego przybliża i jak się z tym czuję. Czy na pewno robię to, co powinnam i to, co chcę.
Podsumowanie roku, podobnie jak wykonywanie przeglądów tygodniowych to istotny element dla każdego, kto chce się rozwijać i ceni swój czas. Poniżej lista powodów, dla których warto poświęcić jeden dłuuuugi grudniowy wieczór na pomyślenie o swoim życiu, powiedzmy, holistycznie.
- Motywacja do wyznaczania sobie celów
- Motywacja do trochę bardziej ustrukturyzowanej autorefleksji
- Zweryfikowanie planów i celów, o ile w zeszłym roku zostały wyznaczone
- Zaplanowanie nadchodzącego roku i wyznaczenie celów długo- i krótkoterminowych
- Określenie, w jakim punkcie się znajdujesz w różnych obszarach swojego życia
- Spisanie bilansu “zysków i strat” z minionego roku
- Ocena swoich planów, podjętych decyzji i działań… oraz wyznaczenie kierunku rozwoju
- Wyciągnięcie wniosków z porażek
- Dostrzeżenie sukcesów małych i dużych
- Docenienie swoich wysiłków
Łączenie kropek
Kiedy przeglądasz swój rok jako całość, pozornie odrębne części twojego życia, stają się lepiej widoczne. Fakty i zdarzenia, które nie wydawały się łączyć okazują się powiązane. Coroczny przegląd pozwala… połączyć kropki.
Przygotowanie do corocznego przeglądu
Po pierwsze - trzeba wygospodarować czas. Nie ukrywam: sporo czasu. Każdy z etapów zabierze minimum godzinę. Dobra wiadomość jest taka, że wcale nie należy robić wszystkiego “ciurkiem”. Niektórzy dzielą sobie to na dni, a niektórzy nawet na miesiące - analizę mijającego roku robią w grudniu, a planowanie celów na przyszły rok - w styczniu.
Po drugie - przygotuj sobie materiały, które ułatwią podsumowanie. Będziesz potrzebować swoich notatek z podsumowań kwartalnych, dziennika, aplikacji do projektów i zadań, aplikacji, których używasz do kontrolowania swojej diety, aktywności fizycznej, spotkań, snu, materiałów dotyczących rozwoju osobistego, przeczytanych książek, obejrzanych filmów.
Po trzecie - staraj się wszystko zapisywać. Pomyśleć i przeanalizować to jedno, ale zapisanie wszystkiego pozwoli Ci wniknąć w szczegóły i dogłębnie przeanalizować poszczególne aspekty.
Etapu podsumowania roku
Dla wielu osób najprostszą strategią na zrobienie rocznego podsumowania będzie:
- Rozgrzewka
- Przegląd zeszłorocznych celów - osobistych i zawodowych
- Przegląd każdej dziedziny życia i próba holistycznego spojrzenia
- Przygotowanie celów i planów na nadchodzący rok
Najważniejsze: podejdź do tego pozytywnie. Bez oceniania i poczucia żalu. Oczywiście negatywne rzeczy i tak i tak wyjdą w praniu ;) ale skupiać trzeba się na wartościowych rzeczach, które można dla siebie wyciągnąć.
Kluczowe pytania na początek podsumowania roku
Na samym początku - w ramach rozgrzewki - zadaj sobie pytania, które Cię nastroją i pozwolą Ci określić uczucia i wrażenia dotyczące minionego roku.
- Jakimi 3 słowami mogę określić mijający rok?
- Jakie mam powody do dumy na koniec tego roku?
- Co sprawiło mi w tym roku największą radość?
- Co sprawiało mi najwięcej kłopotów?
- Czego się w tym roku nauczyłam?
- Jakie wydarzenia były w tym roku dla mnie najbardziej znaczące?
- Co jest moim sukcesem tego roku?
- Co jest moją porażką tego roku?
- Czy udało mi się dokonać jakiejś istotnej zmiany na lepsze?
Analiza zeszłorocznych celów
Weźmy teraz pod lupę cele obrane w zeszłym roku. Wyodrębnij cele zawodowe i osobiste. Pozwoli to wyłuskać błędy, przeszkody, mocne strony i to, czego warto się trzymać, a czego unikać.
- Przeanalizuj zasadność każdego z nich
- Czy udało się go zrealizować?
- Jakie przeszkody pojawiły się na drodze do realizacji?
- Co pomogło w realizacji?
- Czego nauczyłam się dzięki pracy nad tym celem?
- Czy wymaga dalszej pracy/co teraz?
Trochę “głasków”, czyli moje osiągnięcia roku
Wróć pamięcią do każdego miesiąca - możesz wykorzystać notatki, zdjęcia, dziennik lub kalendarz - i pomyśl, co miłego i ważnego się przytrafiło. Co się udało i dlaczego.
Koło życia, czyli wszystkie sfery życia
Koło życia to ćwiczenie używane w coachingu. Ma na calu zbadanie poszczególnych sfer - prywatnych, zawodowych, duchowych - i sprawdzenie tego, jak na siebie wpływają, w którą warto bardziej inwestować, a w której nieco odpuścić.
Oto schemat koła życia, które możesz wykorzystać podczas podsumowania roku.
Najpierw narysuj koło, podziel je na 8 równych czesci i zilustruj - zakoloruj - w skali 1-10 lub procentowej - swoje zadowolenie w obszarach:
- Zdrowie i sprawność fizyczna
- Rodzina
- Przyjaciele / znajomi
- Otoczenie, w którym żyjesz (stan mieszkania, klatki schodowej, podwórka), uwzględnij poczucie bezpieczeństwa, doznania estetyczne i emocjonalne.
- Finanse
- Kariera
- Rozwój osobisty
- Wypoczynek i rozrywka
Następnie spójrz na swoje koło i odpowiedz na pytania:
Co widzisz? Co jest dla Ciebie najważniejsze w życiu - niezależnie od tego, co wynika z rysunku?
A teraz: jak to, co najważniejsze wygląda na Twoim kole?
- Co sobie myślisz i czujesz, gdy patrzysz na swój rysunek?
- Które z obszarów koła mają na siebie wpływ?
- Który z obszarów w największym stopniu wpływa na pozostałe?
- Poziom satysfakcji w których sferach chcesz zwiększyć?
- Którą sferą powinno się zająć na początku, aby “ruszyć” pozostałe?
- Jak zwiększenie zadowolenia w tym jednym obszarze wpłynie na pozostałe?
- Jakie konkretne czynności musisz podjąć, aby ulepszyć wybrany obszar swojego życia?
Zapisz wszystko!
Cele i planowanie - przygotowanie do nadchodzącego roku
Cele powinny być realistyczne, ale nie za proste. Jeśli cele będą za mało zuchwałe, osiądziesz na laurach i nie poczujesz, że się rozwijasz. Satysfakcja z osiągania nieco trudniejszych celów jest większa!
Aby dobrze zaplanować rok:
- Wyznacz cele długoterminowe - zawodowe
- Wyznacz cele krótkoterminowe - zawodowe
- Wyznacz cele długoterminowe - osobiste
- Wyznacz cele krótkoterminowe - osobiste
I teraz uwaga, uwaga - ważne! Dla każdego celu wybierz kilka konkretnych działań, od których zaczniesz i wpisz wszystko do swojego narzędzia do zarządzania projektami, np. Nozbe :)
Zakończenie podsumowania roku
Jeśli nie poruszysz niektórych z powyższych tematów, nie martw się. Przegląd roczny warto wykonać nawet bez uwzględnienia wszystkich danych. Jednak podczas przechodzenia przez poszczególne etapy, zanotuj sobie, do których danych i informacji chciałbyś/chciałabyś mieć dostęp, i skonfiguruj sobie system, aby rozpocząć zbieranie ich na przyszły rok.
Za Tobą kawał dobrej roboty - w sumie nagrodą powinien być już sam fakt, że podsumowanie roku zakończone :)
Ale wiesz co? Zrób coś fajnego dla siebie, aby uczcić swój mały sukces, który możesz już sobie przypisać na poczet przyszłego roku :p Smakołyk, odcinek ulubionego serialu, kąpiel z pianą, morsowanie w lodowatym jeziorze?
Jeśli znasz angielski, zachęcam do wysłuchania odcinka naszego podcastu, w którym Michał (CEO Nozbe) i Radek (Lead Developer) omawiają proces podsumowania roku.
W tym artykule możesz zobaczyć, jak swoje cele (także noworoczne) wyznaczają guru produktywności.